Inge Lehmann(Ίνγκε Λέμαν) Το λάκτισμα της στερεάς καρδιάς της Γης Η εφεύρεση του σύγχρονου σεισμογράφου το 1880 είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση, σαν ένα σπίτι από τραπουλόχαρτα, προγενέστερων θεωριών για το εσωτερικό της Γης. Την ίδια δεκαετία, όταν η επιστήμη ήταν ακόμα μία εχθρική περιοχή για τις γυναίκες, γεννήθηκε μια επιστήμονας που θα έλυνε το τελευταίο μεγάλο μυστήριο: τη δομή του πυρήνα της Γης. Το 1888, μια επιφανής οικογένεια της Copenhagen καλωσόρισε (χωρίς να το ξέρει) το πιο επιφανές μέλος της: την Inge Lehmann. Το κορίτσι αυτό μορφώθηκε στο περιβάλλον ίσων ευκαίρων ενός μικτού και προοδευτικού σχολείου. Αυτό το ιδιαίτερο για την εποχή περιβάλλον, ώθησε την Inge να αναπτύξει το μέγιστο των δυνατοτήτων της και να την προετοιμάσει για όσα ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια της ζωής της. Σπούδασε μαθηματικά στα πανεπιστήμια της Copenhagen και του Cambridge. Μετά την αποφοίτησή της, άρχισε να εργάζεται σε ασφαλιστικό γραφείο μέχρι που το 1925, προσλήφθηκε στα έργα κατασκευής των πρώτων σεισμολογικών παρατηρητήριων στη Δανία και τη Γροιλανδία. Με αυτόν τον τυχαίο τρόπο, ειδικεύτηκε στη σεισμολογία σε μια χώρα που ήταν πρακτικά ασεισμική αλλά, όπως θα μάθαινε αργότερα, σε μία ιδανική τοποθεσία για την καταγραφή σεισμών σε γεωλογικά ενεργές και απομακρυσμένες περιοχές της Γης, όπως ο Νότιος Ειρηνικός. Το 1927 θήτευσε σε ερευνητικά κέντρα στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία και το Βέλγιο, γεγονός που την έφερε σε επαφή με ειδικούς της εποχής όπως ο Beno Gutenberg. Μετά την ευρωπαϊκή περιήγηση της, η Inge διορίστηκε ως η πρώτη Επικεφαλής του Τμήματος Σεισμολογίας του Βασιλικού Γεωδαιτικού Ινστιτούτου της Δανίας. Ήταν υπεύθυνη για τη συντήρηση και επισκευή του εξοπλισμού, την ερμηνεία σεισμογραφημάτων και τη δημοσίευση δελτίων δεδομένων. Εργαζόταν πρακτικά μόνη της, γεγονός που της έδωσε μια ασυναγώνιστη γνώση των καμπυλών των σεισμικών κυμάτων που διαπερνούσαν τη Γη. Η επιστημονική εργασία δεν ήταν μέρος της δουλειά της Inge, ωστόσο προκάλεσε το ενδιαφέρον της το γεγονός πως τα κύματα P δεν συμπεριφέρονταν με τρόπο που να συνάδει με την προηγουμένως γνωστή δομή της Γης. Άρχισε να υποψιάζεται ότι κάτι άλλο κρυβόταν στον υγρό πυρήνα της Γης καθώς παρατηρούσε τις διαφορετικές καμπύλες ταχύτητας που εμφάνιζαν τα κύματα που κατάφερναν να περάσουν μέσα από τον πυρήνα. Το 1929, ένας μεγάλος σεισμός στη Νέα Ζηλανδία της έδωσε το κλειδί για το πρόβλημα. Μετά από χρόνια επίπονης ανάλυσης, το 1936 δημοσίευσε την εργασία της οποίας ο σύντομος τίτλος (P’) δεν έδινε καμία ένδειξη για την επανάσταση που θα προκαλούσε. Σε αυτό, η Inge περιέγραψε μια νέα σεισμική ασυνέχεια στη δομή της Γης, ένα νέο όριο που χωρίζει τον καλά μελετημένο υγρό εξωτερικό πυρήνα από τον άγνωστο στερεό εσωτερικό πυρήνα. Μετά από αυτό το μεγάλο επίτευγμα, η Inge συνέχισε την έρευνά της και έγινε μία από τις κορυφαίες ερευνήτριες του μανδύα της Γης, στον κόσμο. Διεθνώς σεβαστή, αποσύρθηκε από τη θέση της στο αστεροσκοπείο το 1953 και ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσει όπου ήταν απαραίτητο. Ήταν η πρώτη γυναίκα που έλαβε το μετάλλιο William Bowie, το υψηλότερο βραβείο στη γεωφυσική, επειδή ήταν « η κυρίαρχη μιας σκοτεινής τέχνης για την οποία ένας υπολογιστής δεν μπορεί ποτέ να την αντικαταστήσει ». Αυτή η έκφραση αντικατόπτριζε την επίπονη ανάλυση και τα υποτυπώδη μέσα με τα οποία η Inge απάντησε στα μεγάλα επιστημονικά ερωτήματα μιας προ-ψηφιακής εποχής. Πέθανε το 1993, σε ηλικία 104 ετών, στην ασεισμική Δανία. Ποτέ δεν παρατήρησα καμία διαφορά μεταξύ της διανόησης αγοριών και κοριτσιών, κάτι που με απογοήτευσε όταν συνειδητοποίησα ότι αυτή δεν ήταν η γενική στάση. 19
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcxMDUyNQ==